Momenteel is ongeveer 20 procent van de energievraag van Nederlandse huishoudens elektrisch en 80 procent met aardgas. De vraag is hoe zich dit gaat ontwikkelen in de toekomst. Hier gaven Manon van Beek, directeur Tennet, en Peter van de Molengraaf, voormalig directeur Liander en nu boegbeeld Topsector Energie, hun visie over. Zij denken dat het aandeel elektriciteit aanzienlijk gaat toenemen en dat dit een verzwaring van het elektriciteitsnet vraagt. Van twee kopstukken van de elektrische infrastructuur in Nederland was dit antwoord natuurlijk te verwachten. De vraag is nu: is deze voor de hand liggende optie de enige? In deze blog gaan we daar verder op in.
Neem een gemiddeld huishouden, dat neemt ongeveer 2.500 kWh en 1.200 m3 gas per jaar af. Om 100 procent duurzaam te zijn qua elektriciteit heb je momenteel ongeveer 8 zonnepanelen van elk 300 Wp nodig. Om de 1.200 m3 aardgas met energie inhoud van 12.000 kWh op te wekken middels warmtepompen, heb je een extra verbruik van 4.000 kWh elektriciteit. Oftewel, je hebt nog 12 zonnepanelen nodig. Deze in totaal 20 panelen van elk 300 Wp hebben een capaciteit van 6 kW. Het gemiddelde aansluitvermogen voor een woning in een wijk is veelal aangelegd met een gemiddelde capaciteit van ongeveer 1 kW. Met andere woorden, voor 100 woningen werd met een vermogen van ongeveer 100 kW gerekend. Duidelijk is dat bij de huidige aanpak van 20 zonnepanelen en ongelijktijdige ogenblikken van opwek (vooral in de zomer) en afname (vooral in de winter) een aanzienlijke netverzwaring nodig is.
Is versnelling op korte termijn een optie?
Door Manon van Beek en Peter Molengraaf werd aangegeven dat een verdere versnelling op korte termijn eigenlijk geen optie is. De vraag hierbij is ook of dit nodig is. Voor de elektriciteit is het eigenlijk heel simpel. Met een aansluitcapaciteit van 1 kW en 2.500 kWh aan opgewekte elektriciteit kan met een eenvoudige batterij in de zomer dag en nacht gelijkmatig terug geleverd worden en is geen netverzwaring nodig. Voor warmte is het anders. Met een warmtepomp van 1 kW elektrisch kan met gemak 5 kW thermisch opgewekt worden. Alleen moeten wij dan uitgaan van bodemwarmte. Of nog beter, uitgaan van een WKO systeem waarmee wij overtollige warmte in de zomer, in de winter kunnen inzetten. Als andere optie hebben wij natuurlijk nog als oplossing de hybride warmtepomp. De overblijvende warmtevraag van 30 procent, ofwel 400 m3 aardgas, kan uitstekend met groen gas opgevangen worden. Eén koe levert 600 m3 groen gas, wat volgens deze berekening gelijkstaat aan 1.5 huishouden. Met bijna 2 miljoen koeien is dat toch 3 miljoen huishoudens. Het mooie van groen gas is dat het continu geproduceerd wordt, maar uitstekend op te slaan is in een gasbuffer om het vervolgens in de winter in te zetten.
Netverzwaring is dus niet perse nodig. De extra investering is echter wel een bescheiden thuisaccu van een paar duizend euro (zodat het net niet overbelast raakt), een hybride warmtepomp die wij toch al dienen te installeren en de groen gas installaties. Deze laatste is met een aardgasprijs van 3 euro binnen 1,5 jaar terugverdiend en bij 1 euro in 5 jaar.
Conclusie
Al met al concluderen wij dat netverzwaring voor huishoudens niet nodig is. Binnen het huidige systeem zijn er genoeg mogelijkheden. We moeten zorgen dat er een verdienmodel komt voor thuisaccu’s door ofwel een goede subsidieregeling ofwel het afschaffen van salderen. In dit laatste geval lost de markt het op om te zorgen dat groen gas ook in de toekomst de beloning ontvangt die het verdient en de winterpiek opvangt. CCS Energie-advies helpt hard mee met de implementatie van groen gas op de boerderij om te zorgen dat 3 miljoen huishoudens volledig duurzaam kunnen worden.
Over dit artikel
15 november 2022 / Auteur: Dr. Ir. René Cornelissen
