Een belangrijk thema in de energietransitie is het transport van energie. Als wij meer gaan elektrificeren, zijn extra investeringen in het elektriciteitsnet nodig.
Ten eerste is het goed om te realiseren dat de kosten van transport van elektriciteit ongeveer een factor 10 hoger zijn dan de kosten voor het transport van aardgas. De piekvraag van een gemiddelde woning is voor gas echter veel hoger dan voor elektriciteit.
In mijn geval betaal ik privé bijna 200 euro voor mijn gasaansluiting en 250 euro voor mijn elektriciteitsaansluiting, terwijl de capaciteit (wat ik maximaal kan afnemen) voor gas een factor 10 hoger is. De transportkosten bij elektriciteit zijn hoger dan de levering (zonder energiebelasting), terwijl bij gas de netwerkkosten, met ruim 15%, een stuk lager zijn.
De vraag is nu, dienen wij te investeren in het verzwaren van ons elektriciteitsnet en zo ja, hoe? Mijn eerste antwoord is: probeer maximaal te besparen. Wat je niet nodig hebt, hoef je niet op te wekken. Het gasverbruik per inwoner is van 1990 tot 2018 met 28% gedaald, terwijl in dezelfde periode het elektriciteitsverbruik met 16% is gestegen. Het aandeel van elektriciteit in de totale energievraag is van 12% naar 17% gestegen. Door de betere isolatie van huizen is het gasverbruik flink gedaald, terwijl het elektriciteitsverbruik door meer apparatuur juist is toegenomen.
Ik besef dat je er met alleen maar besparen niet gaat komen. Waarop ga je dan inzetten, dat is nu de vraag.
Een van de mogelijkheden is het inzetten van warmtepompen. Dat is een goede ontwikkeling, maar dan wel op basis van extra koelcomfort. Koeling in deze warme zomers, is voor nieuwe(re) huizen een must. Denk alleen al aan het extra slaapcomfort. Zo zijn ook de extra kosten te verdedigen. Wel pleit ik voor energiezuinige systemen waarbij bodemenergie wordt gebruikt. Op deze wijze wordt ook de geluidsoverlast van de buitenunit van de warmtepomp vermeden. Ook dat levert meer comfort op.
Een consequentie van veel meer warmtepompen, zonnepanelen op (grotere) daken en zonneparken is wel dat wij dan meer dienen te investeren in energienetwerken, omdat het energienet steeds meer wordt belast. Nu wordt die keuze niet gemaakt. De netbeheerder Alliander investeert in 2019 slechts 5% meer dan in 2018 en bij de andere netbeheerder Enexis blijven de investeringen gelijk ten opzichte van 2018. Als we bij deze keuzes blijven, is het verstandig om meer te investeren in systemen waarbij geen verzwaring van het elektriciteitsnet nodig is. Zo zou je bijvoorbeeld de zonne-energie in de zomer op kunnen slaan in warmte-accu’s voor de winter.
Een ding blijft in elk geval staan. Besparen op energie is altijd verstandig. Nu gebruikt een gemiddeld huishouden 3000 kWh. Als gekozen wordt voor een elektrische auto geeft dit een toename in het verbruik van 1500 kWh ofwel 50% meer elektriciteitsverbruik. De uitdaging is dus ons verbruik zo laag mogelijk te houden, zeker als wij niet meer willen investeren in onze energienetwerken.
Voor het MKB heeft CCS de online tool: www.mkbenergycheckup.nl ontwikkeld, waarmee de MKB-er wordt geïnformeerd over de energiebesparingsmogelijkheden. Voor de gebouwde omgeving kijkt CCS graag met u mee naar de mogelijkheden van warmtepompen met bodemenergie als bron. Deze zijn een stuk zuiniger dan de warmtepompen, waar de lucht als bron wordt genomen. Bijkomend voordeel is dat ze veel minder herrie maken.
Over dit artikel
5 september 2019 / Auteur: Dr. Ir. René Cornelissen
