Stoppen met gas; een immense opgave voor de gemeente
In juni 2019 zal naar verwachting het Klimaatakkoord worden ondertekend. Een van de afspraken daarin is dat gemeenten uiterlijk in 2021 een Transitievisie Warmte (Warmteplannen) moeten opstellen. Per wijk moet worden beschreven hoe en wanneer men het gebruik van, met name Gronings en Russisch aardgas, naar beneden wil brengen. Met als doel in 2030 een CO2-reductie van 49% t.o.v. 1990 en zelfs een totale stop op uitstoot in 2050. Deze opgave is immens. Concreet betekent het dat in 2030 in Nederland 1,5 miljoen woningen (van de bestaande 7,8 miljoen) van het aardgas af moeten.
Gemeenten kunnen de benodigde maatregelen niet zomaar afdwingen. Volgens goed democratisch principe zal men in overleg moeten treden met woning- en gebouweigenaren en netbeheerders, zodat men tot gedragen en haalbare plannen komt. Dat vergt tijd en daarom is het van belang dat gemeenten vandaag al beginnen met de voorbereidingen van het Warmteplan. Sommige gemeenten zoals Nijmegen zijn daarin reeds ver gevorderd, maar de meeste gemeenten moeten de eerste stappen nog zetten.
Alternatieve bronnen
Bij gasverbruik voor ruimteverwarming in de gebouwde omgeving is energiebesparing via isolatie uiteraard de eerste stap. Een andere mogelijkheid is de inzet van warmtepompen, waarbij de energiebron feitelijk wordt verschoven van gas naar elektriciteit. Deze laatste moet dan natuurlijk wel duurzaam of schoon (via CO2-opslag) zijn opgewekt.
Verder zijn er in de buurt van industriegebieden mogelijkheden om overtollige proceswarmte via een warmtenet naar gebruikers/woonwijken te vervoeren, vergelijkbaar met bestaande stadverwarmingsprojecten. Ook biomassa, waaronder houtverbranding, en op langere termijn geothermie zijn mogelijke alternatieven, maar hebben wel als nadeel dat ze niet overal kunnen worden toegepast. Bovendien vergen ze een geheel nieuwe infrastructuur met warmwaterleidingen en warmteafgifte-apparatuur bij eindgebruikers, dus met flinke fysieke ingrepen en nogal wat kosten.
Groen gas via een Biogashub
In een groot deel van de gevallen, met name in dicht bebouwde kernen en steden, zal de aanleg van een warmtenet tegen fysieke en/of financiële beperkingen oplopen. Een betaalbaar alternatief is dan om gebruik te maken van het bestaande aardgasnet. Maar dan gevoed door een andere gasbron, zoals groen gas en waterstofgas. CCS Energie-advies werkt reeds aan alternatieven met groen gas; zowel in Bathmen/Deventer als in Noord-Deurningen zijn er positieve haalbaarheidsstudies afgerond waarbij overtollige mest van boeren wordt vergist en opgewaardeerd tot groen gas. Via een gasnetwerk (Biogashub) wordt het gas aan afnemers in de buurt geleverd. Voor gemeenten met veehouderijen kan groen gas een substantieel onderdeel zijn van de toekomstige energiemix die zij moeten presenteren in het Warmteplan. En boeren komen bovendien zo van hun mest af.
Wilt u als gemeente verkennen of groen gas haalbaar en betaalbaar is? Neem dan contact op met CCS Energie-advies via info@ccsenergieadvies.nl of bel +31 (0)570-667000.
Over dit artikel
9 mei 2019 / Auteur: Joost Berends BBA
