Het is helemaal hot, van het gas af. Wel is het duidelijk dat hier ook een fors kostenplaatje aan zit. Het Planbureau voor de Leefomgeving (PBL) heeft berekend dat de kosten om volledig van het gas af te komen voor een woning met label D € 35.000,- zijn. Dit is volgens het PBL niet terug te verdienen. De vraag is nu, kunnen wij slim van het gas af. Het antwoord is, laten wij ons concentreren op de doelstelling: minder CO2-emissie en proberen zo weinig mogelijk aardgas te gebruiken.
Stap 1 daarbij is je huis goed isoleren. Voor iedereen die dat al gedaan heeft, kan de volgende stap interessant zijn: een hybride warmtepomp. Dit houdt in dat je de HR-ketel in je huis laat staan, maar als hoofdverwarming een warmtepomp installeert. Deze warmtepomp levert zoveel mogelijk warmte, maar op de meest koude winterdagen springt de HR-ketel nog bij.
In de consumentengids van januari 2021 (https://www.consumentenbond.nl/warmtepomp/beste-warmtepomp) zijn 6 warmtepompen uitgetest met een capaciteit van ongeveer 5 kW. De besparing is tussen de 600 en 1800 m3 aardgas per jaar. Hier staat dan wel een toename in het elektriciteitsverbruik van 1200 tot 3500 kWh tegenover. Dit levert een besparing op van 200 tot 600 euro. Uitgangspunt bij dit onderzoek is dat de warmtepomp optimaal presteert. Helaas is de test gebaseerd op een gering aantal gebruikerservaringen. Wij verwachten dat de daadwerkelijke resultaten iets lager liggen, maar de tendens is positief.
Verder is de daadwerkelijke besparing afhankelijk van het huidige gasverbruik: wanneer er al sprake is van een laag gasverbruik is de besparing relatief minder. Bij een verbruik onder de 1000 m3 aardgas per jaar is een warmtepomp niet rendabel. Belangrijk hierbij is het schakelpunt. Op dit punt wordt de HR-ketel ingeschakeld en de warmtepomp uitgeschakeld. In de test varieert dit voor de verschillende types van een buitentemperatuur van -6,6°C tot 5,9°C. Voor een goed rendement is het essentieel dat het goede schakelpunt wordt gekozen. Hoe lager het schakelpunt, hoe groter de besparing op aardgas. Wanneer de buitenomgeving vaak erg koud is, daalt het rendement van de warmtepomp sterk en dan is het financiële voordeel weg. Daarom is het schakelpunt echt essentieel. Maak hierover afspraken met de installateur en houdt zelf het gas- en elektriciteitsverbruik goed bij. Op deze wijze kom je tot een optimaal resultaat. Belangrijk hierbij is dat er voldoende overcapaciteit in de radiotoren zit en/of dat er vloerverwarming is. Een warmtepomp werkt alleen efficiënt als de temperatuur in de radiatoren niet te hoog is. Vloerverwarming is daarom vaak de ideale keuze.
De warmtepomp kost tussen de 4500 en 7500 euro zoals in de tabel te zien is. Van de overheid kan hiervoor een ISDE subsidie worden verkregen van tussen de 1600 en 1800 euro. Vooral voor woningen met een hoger gasverbruik is de hybride warmtepomp interessant. Zeker als je ook nog de elektriciteit zelf kan opwekken met zonnepanelen, ben je bij een investering van 10.000 euro (bijna) energieneutraal en is er sprake van een systeem dat zichzelf binnen tien jaar terugverdiend. Wel is in de toekomst een extra investering in een accu nodig als je niet meer kan salderen.
Een extra optie kan zijn om de warmtepomp ook nog voor topkoeling in te zetten. Naast CO2-besparing is er dan ook sprake van comfort verbetering. Duurzaam, voordeliger en comfortabeler.
Het mooie is dat mijn zwager sinds bijna 2 jaar een hybride warmtepomp heeft en zijn ervaringen zijn goed. Zijn gasverbruik is het afgelopen naar gedaald van 2700 naar 12 m3, terwijl het elektriciteitsverbruik is gestegen met 3000 kWh. Dit betekent een energiekosten daling van ongeveer 1000 euro. De investering in zowel warmtepomp als een warmtepompboiler voor het warmte tapwater is ongeveer 10.000 euro. Met aftrek van 3.300 euro aan subsidies geeft dit een terugverdientijd van ongeveer 7 jaar. Wel is het in hun geval belangrijk om het huis altijd op 19°C te houden omdat het opwarmen van het huis anders uren duurt. Verder hebben zij om de warmte overdracht van de radiatoren te verbeteren hier kleine ventilatortjes opgezet.
Al met al is half van het gas af een verstandige keus voor niet super goed geïsoleerde huizen.
Over dit artikel
5 februari 2021 / Auteur: Dr. Ir. René Cornelissen
