Iedereen heeft het tegenwoordig over waterstof. Waterstof is de heilige graal. Het grote voordeel van waterstof is dat er bij de verbranding alleen waterdamp vrijkomt. Het is vanuit klimaatperspectief echt de ideale brandstof. De vraag is alleen, hoe maak je waterstof ? Dit kan op meerdere manieren. De eerste manier is heel simpel. Stop twee elektrodes in een bak met water en je krijgt aan de ene elektrode waterstof en aan de andere elektrode zuurstof. Een chemische installatie kan ook waterstof maken. Traditioneel gebeurt dit met aardgas (methaan). Maar langs duurzame weg kan het ook met biomassa. Dit kan in de vorm van biogas (methaan uit vergisting) of door vaste biomassa te vergassen. Meestal wordt daarvoor hout genomen. De vergassingstechnologie bestaat al heel lang, maar is nog geen gemeengoed.
Verschillende scenario’s
In opdracht van Energiebeheer Nederland, een overheidsbedrijf dat zich met olie- en gaswinning bezighoudt, heeft het onafhankelijke adviesbureau CE Delft een studie gedaan naar de energiehuishouding in 2050. In één van de scenario’s is ervan uitgegaan dat wij in 2050 zelfvoorzienend zijn. Het gebruik van kolen en aardolie is bijna nul en het gebruik van aardgas sterk gereduceerd. Opvallend in dit scenario is de grote rol van waterstof. In de industrie is aardgas bijna volledig vervangen door waterstof en elektriciteit. Ook bij de chemie wordt aardgas waar mogelijk vervangen door waterstof en warmte op hoge temperatuur wordt voor 75% uit waterstof gemaakt. De kosten voor dit zelfvoorzienende scenario zijn 60 miljard euro per jaar in 2050. Dit is vergelijkbaar met de te verwachten energieprijzen in 2050, uitgaande van de huidige wijze van energie opwekken. Dertig jaar later kan namelijk verwacht worden dat we met de huidige wijze van energie opwekken op het dubbele van de huidige kosten zitten. De conclusie is dus dat zelfvoorzienend worden niet duurder is volgens CE Delft en dat mag bijzonder worden genoemd!
Naast het zelfvoorzienende scenario, zijn er nog drie scenario’s uitgewerkt. In twee scenario’s, met een sterke overheid of met een sterke internationale focus, blijft waterstof een grote rol spelen. Alleen bij het scenario waarin de burgers en bedrijven het zelf voor het zeggen hebben, is de rol van waterstof veel bescheidener. In plaats daarvan wordt gekozen voor opslag van CO2 onder de grond. De reden is dat er in dit scenario niet voor een centraal gestuurde oplossing gekozen wordt, maar een end of pipe oplossing. Dit betekent dat wij de CO2 uit de rookgassen halen en vervolgens onder de grond opslaan. CO2 kan langdurig ondergronds worden opgeslagen.
Het waterstof in deze scenario’s wordt vooral opgewekt middels elektrolyse, waarbij de elektriciteit vooral uit wind komt. Deze komt dan vooral van windparken op de Noordzee. In het internationale scenario ligt de focus op de import van waterstof. Het is mooi om te zien dat de kosten van deze scenario’s tussen de 50 en 55 miljard euro per jaar liggen in 2050 en daarmee niet veel voordeliger zijn dan zelfvoorzienend te zijn. Dit is natuurlijk een bijzondere constatering.
Mogelijkheden
De vraag is uiteraard, wat kunt u hiermee als bedrijf. Als CCS kijken wij graag naar de mogelijkheden. Zo hebben wij een project gedaan waar je elektriciteit uit zonnepanelen gebruikt om waterstof te maken en dit als brandstof gebruikt. Helaas zijn daar voor een individueel bedrijf hoge kosten aan verbonden. Waterstof is vooral interessant als je dit grootschalig aanpakt, zoals beschreven in de bovenstaande scenario’s. Het is opvallend om te zien dat in alle scenario’s biogas en groen gas een belangrijke rol spelen. Mogelijk is het interessant om voor uw bedrijf te kijken of hier op korte termijn interessante kansen liggen. Wij onderzoeken nu combinaties waar wij beginnen met de inzet van biogashubs, die later ook kunnen werken met waterstof. CCS kijkt graag met u naar de mogelijke kansen voor uw bedrijf.
In de onderstaande figuur is mooi aangegeven hoe dit er uit ziet. Blauw is waterstof, geel elektriciteit en groen biogas / groen gas.
Bron: Financieel Dagblad Zaterdag 02-01-2021
Over dit artikel
15 januari 2021 / Auteur: Dr. Ir. René Cornelissen
